Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation 1999 , Vol 2 , Num 3

Romatoid Artrit ve Ankilozan SpondilitliErkek Hastalarda GonadalSeks Hormonları

Halil Uçan 1 ,Ümit Seçkin 2 ,Pınar Borman 3 ,Ayşegül Vuran 4
1 Turkish Ministry of Health, Ankara Physical Medicine and Rehabilitation Training and Research Hospital, Ankara, Turkey
2 Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 2. Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Kliniği, Ankara
3 Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Ankara
4 Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Kliniği, Ankara

Bu çalışma ankilozan spondilit (AS) ve romatoid artritli (RA) erkek hastalarda gonadal seks hormonlarının rolünü belirlemek ve sağlıklı yetişkin erkeklerdeki değerlerle karşılaştırmak amacıyla yapıldı. Yaş ortalamaları sırasıyla 45.6+1.1, 38.5+12.2 ve 40.2+9.11 yıl olan 21 AS'li, 19 RA'li ve 15 sağlıklı erkek çalışmaya alındı. Hastaların hastalık süreleri ve klinik özellikleri sorğulandı, ağrı şiddetleri değerlendirildi. Romatoid artritli hastaların hastalık aktiviteleri Steinbrocker sınıflandırması, sedimentasyon hızı, C-reaktif protein ve romatoid faktör değerlerinin tayini ile belirlendi. AS'li hastalarda hareket kısıtlılığı modifiye Schoeber, el-parmak zemin mesafesi ve göğüs ekspansiyonu ölçümleriyle değerlendirildi.Tüm hastalar ve kontrol grubunun serumunda total testosteron (TT), serbest testosteron (ST), folikül stimüle edici ormon (FSH), lüteinize edici hormon (LH), östradiol, progesteron ve prolaktin hormonları analiz edildi. RA'li hastalarda serum ST değeriAS ve kontrol grubuna göre düşük, LH ve östradiol seviyeleri kontrol grubuna öre anlamlı derecede yüksek bulundu. Serum FSH düzeyleri de RA'li hastalarda diğer gruplara göre yüksek saptandı ancak farklılık istatistiksel olarak anlamıl edğildi. Ra'li hastalarda serum LH değerleri ile fonksiyonelakitvite skorları ve serum FSH değerleri ileCRP sonuçları arasında pozitif korelasyon saptandı. Sonuç olarakRA'li hastalarda görülen gonadal hormonlardaki disregülasyon hastalık aktivite parametreleriyle korele bulunduu içn hipogonadal erkek hastalarda hastalık şiddetinin daha ğır olacağı düşünülmektedir.Bu sonuçların önemini vurgulamak ve seks hormonlarınınpotansiyel terapötik etkilerini anlamak açısından ileri çalışmalar gereklidir.

Keywords : Romatoid artrit, ankilozan spondilit, gonadal seks hormonları