Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation 2003 , Vol 49 , Num 2

Medulla Spinalis Yaralanmalı Hastalarda Parathormon, Kalsitonin ve Vitamin D Siklusu

Selda Bağış 1 ,Aynur Karagöz 2 ,Günşah Şahin 3 ,Canan Aybay 4
1 Acıbadem Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü, Istanbul, Türkiye
2 Sağlık Bakanlığı, Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Kliniği, Ankara, Türkiye
3 Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Mersin, Türkiye
4 Ankara Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Eğitim ve Arafltırma Hastanesi, 3. FTR Kliniği, Ankara, Türkiye

Medulla spinalis yaralanması sonrasında bu hastalarda hızlı bir kemik kaybı ve osteoporoz gelişmektedir. Osteoporozda  parathormon, kalsitonin ve vitamin D’nin etkisi tam olarak bilinmemektedir. Bu çalışmada 22 komplet medulla spinalis yaralanmalı hastada serum total ve iyonize kalsiyum, fosfor, alkalen fosfataz, 24 saatlik idrarda kalsiyum atılımı, parathormon, kalsitonin ve vitamin D düzeyleri aynı yaş grubundaki 22 sağlıklı kontrol ile değerlendirildi. Hastaların yaşı, cinsiyeti, hastalık süresi, lezyon düzeyi, fonksiyonel ambulasyon düzeyleri de kaydedildi. Motor düzeyi belirlemek için ASIA skoru, fonksiyonel düzeyi belirlemek için FIM skoru kullanıldı. Total ve iyonize kalsiyum, parathormon ve 25 OH vitamin D düzeylerinde kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı oranda düşüklük, fosfor, kalsitonin ve 24 saatlik idrar kalsiyum atılımında ise yükseklik saptandı (p<0,05). Parathormon düzeyi tetraplejiklerde (p=0,029) ve ASIA motor skoru düşük olanlarda (p= 0,025) daha düşüktü. Sonuç olarak bu hastalarda kalsiyum dengesini düzenleyen parathormon ve vitamin D düzeyinde belirgin supresyon saptanmış olup, bu durumun hastanın motor düzeyiyle ve lezyon düzeyiyle ilişkili olabileceği düşünüldü.

Keywords : Medulla spinalis yaralanması, parathormon, kalsitonin, vitamin