Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation 2003 , Vol 49 , Num 5

Selim Paroksismal Pozisyonel Vertigo Tanılı Hastalarda Partikülü Yeniden Yerleştirici Manevraya Habitüasyon Egzersizi İlave Etmenin Tedavi Etkinliği ve Yaşam Kalitesi Üzerine Etkileri

Ayşegül Ellialtıoğlu 1 ,Ayşe Karan 2 ,Burak Erdamar 3 ,Cihan Aksoy 2
1 İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, İstanbul
2 İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye
3 İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi, Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Anabilim Dalı, İstanbul

Vestibüler rehabilitasyon direnen vertigo ataklarında giderek daha popüler olmaktadır. Benign Paroksismal Pozisyonel Vertigo (BPPV) tedavisinde uygulanan ve partikülü yeniden yerleştici manevra olarak bilinen Epley manevrası da rehabilitasyonun bir parçasıdır. Bu çalışmada Epley manevrasına Cawthorne Cooksey habitüasyon egzersizi ilave etmenin, tedavi etkinliği ve yaşam kalitesi üzerine nasıl etki yapacağının  araştırılması amaçlandı.  Çalışma Dix-Hallpike testi ile BPPV tanısı konan 40 hasta üzerinde yapıldı. Hastalar iki gruba ayrıldı. Birinci gruba  sadece partikülü yeniden yerleştirici manevra (Epley manevrası) uygulandı, diğer gruba ise Epley manevrasıyla kür elde edildikten sonraki 2. günden başlamak üzere Cawthorne Cooksey habitüasyon egzersizleri ev programı şeklinde verildi. Epley manevrası haftada bir kez, Dix-Hallpike testi negatifleşene kadar, maksimum 3 kez uygulandı. Birinci grubun %65’inde bir, %30’unda iki , %5’inde  üç kez yapılan manevra ile kür elde edildi. İkinci grubun  %75’inde bir, %25’inde iki kez yapılan manevra ile kür elde edildi. Birinci gruptaki hastalara manevradan hemen sonra boynu iyice kavrayan yumuşak bir boyunluk önerildi. Bir hafta süre ile (sadece yatarken çıkarmak şartı ile) takmaları istendi. Her iki grup hastanın   tedavi öncesi, 2. gün, 7. gün, 1. ay, 2. ay ve 3. ayda; Vizüel Analog Skala (VAS) ile  vertigo şiddeti ve günlük yaşam aktivitelerini uygulama zorluğu, “Dizziness Handicap Inventory” ile yaşam kalitesi değerlendirildi. Epley manevrasına Cawthorne-Cooksey  habitüasyon egzersizleri ilave edildiğinde tedavi etkinliği  artmadı (p>0.05), ancak hastaların yaşam kaliteleri tek başına Epley manevrası uygulanan gruba göre istatiksel olarak anlamlı olmamakla beraber daha fazla düzeldi (p>0.05). Sonuç olarak BPPV tedavisinde  Epley manevrası ile  Cawthorne-Cooksey habitüasyon egzersizlerinin beraber uygulanması,  yaşam kalitesine olumlu yönde katkı  yapmaktadır ve bu nedenle  daha efektif olduğu izlenimini vermektedir.

Keywords : Selim paroksismal pozisyonel vertigo, Epley manevrası, Cawthorne- Cooksey egzersizleri