Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation 2010 , Vol 56 , Num 4

Serebrovasküler Olaya Bağlı Hemipleji Gelişen Hastalarda Fonksiyonel Elektriksel Stimülasyonun Üst Ekstremite Rehabilitasyon Sonuçlarına Etkinliği

Güldal Funda Nakipoğlu 1 ,Engin Koyuncu 2 ,Neşe Özgirgin 3
1 Ankara Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Eğitim ve Araştırma Hastanesi 5. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Kliniği, Ankara, Türkiye
2 Sağlık Bakanlığı Ankara Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ankara, Türkiye
3 Clinic of Physical Medicine and Rehabilitation, Ankara Physical Medicine and Rehabilitation Training and Research Hospital, Ankara, Turkey
DOI : 10.4274/tftr.56.177

Amaç: Serebrovasküler olay (SVO)’a bağlı hemipleji gelişen hastalarda fonksiyonel elektriksel stimülasyonun (FES) üst ekstremite rehabilitasyon sonuçlarına etkinliğini araştırmaktı. 
 

Gereç ve Yöntem: Çalışmaya yatarak rehabilitasyon programına alınan, SVO'ya bağlı hemipleji gelişen 60 hasta alındı. Hastalar randomize olarak çalışma ve kontrol gruplarına ayrıldı. Tüm hastaların yaşı, cinsiyeti, hemipleji etiyolojisi, hemipleji süresi, hemiplejik tarafları kaydedildi. Tüm hastalar konvansiyonel yöntemlerle rehabilitasyon programına alınırken, ek olarak çalışma grubundaki hastaların inmeli taraftaki supraspinatus ve posterior deltoid kaslarına FES tedavisi uygulandı. Tedavi öncesi ve sonrası tüm hastaların üst ekstremite ve el motor fonksiyonu Brunnstrom nörofizyolojik değerlendirmesi ile, üst ekstremite kas tonusu Ashworth Skalası ile değerlendirildi. Omuzun aktif ve pasif fleksiyon ve abdüksiyon eklem hareket açıklığı (EHA) da tedavi öncesi ve sonrasında kaydedilerek karşılaştırıldı.
 

Bulgular: Gruplar arasında yaş, cinsiyet, hemipleji etiyolojisi, hemipleji süresi ve hemiplejik taraf açısından istatistiksel olarak anlamlı fark yoktu. Tedavi öncesi ve sonrası üst ekstremite ve el Brunnstrom düzeyleri, üst ekstremite Ashworth değerlerinde meydana gelen değişim miktarları karşılaştırıldığında, gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmadı. Yine tedavi öncesi ve sonrası omuzun pasif ve aktif fleksiyon ve abdüksiyon EHA değerlerinde meydana gelen değişim miktarları karşılaştırıldığında, gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı. 
 

Sonuç: Çalışmamızın sonuçları SVO sonrası hemipleji gelişen hastalarda konvansiyonel tedavi yöntemlerine ek olarak hemiplejik taraf supraspinatus ve posterior deltoid kaslarına FES tedavisi uygulanmasının üst ekstremite motor düzeyine, üst ekstremite spastisitesine ve omuz EHA’sına sadece konvansiyonel tedavi uygulamasına göre daha yararlı olmadığını göstermiştir.

Keywords : Hemipleji, fonksiyonel elektriksel stimülasyon, rehabilitasyo