Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation 2011 , Vol 57 , Num 4

Omurilik Yaralanmalı Hastalarda Lezyon Seviyesi ve Ciddiyeti ile Mesane Davranışı Arasındaki İlişki

Necmettin Yıldız 1 ,Hakan Alkan 1 ,Nuray Akkaya 2 ,Necdet Çatalbaş 3 ,Füsun Ardıç 2
1 Pamukkale Üniversitesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Denizli, Türkiye
2 Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Denizli, Türkiye
3 Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Denizli, Türkiye
DOI : 10.4274/tftr.49369

Amaç: Omurilik yaralanmalı (OY) hastalarda lezyon seviyesi ve ciddiyeti ile ürodinamik bulgulara dayalı mesane davranışı arasındaki ilişkiyi araştırmak amaçlandı.

 

Gereç ve Yöntem: OY tanısı ile kliniğimizde yatarak rehabilitasyon programı uygulanan, spinal şok döneminden çıkmış, 49 hasta çalışmaya dahil edildi. American Spinal Injury Association (ASIA) sınıflamasına göre, nörolojik lezyon seviyesi (servikal, torakal, lumbosakral) ve ciddiyeti (komplet, inkomplet) belirlendi. OY seviyesi ve ciddiyeti ile ürodinamik çalışma ile belirlenen nörojenik mesane tipi, maksimum sistometrik kapasite (MCC), kompliyans ve mesane boşaltım yöntemleri arasındaki ilişki değerlendirildi.

 

Bulgular: Lezyon seviyesi ve ciddiyetine göre, OY’li hastalar arasında yaş, cinsiyet, hastalık süresi, nörojenik mesane tipi, MCC, kompliyans ve kabuldeki mesane boşaltım yöntemi açısından fark bulunmadı (p>0,05). OY seviyesi ve ciddiyeti ile taburculukta mesane boşaltım yöntemi arasında anlamlı korelasyon saptandı (sırasıyla r: 0,33,p<0,01 ve r: 0,40,p<0,005). Komplet yaralanmalı hastaların %90,5’inin, inkomplet yaralanmalı hastaların %3'ünün temiz aralıklı kateterizasyon (TAK) uyguladığı, inkomplet yaralanmalı hastaların %32,1’inin spontan idrar yaptığı buna karşın komplet yaralanmalı hastalardan hiçbirinin spontan idrar yapmadığı belirlendi. Servikal yaralanmalı hastaların %83,3’ünün, torakal yaralanmalı hastaların %81,8’inin ve lumbosakral yaralanmalı hastaların %60’ının TAK uygulamakta olduğu saptandı. Lumbosakral lezyonlu olgularda spontan idrar yapma oranı (%40), servikal ve torakal yaralanmalı hastalardan daha yüksek bulundu (sırasıyla %8,3 ve %9,1). Aradaki farkın anlamlılığı vaka sayısının az olması nedeniyle istatistiksel olarak test edilemedi. Taburculuk mesane boşaltım yöntemi ile OY seviyesi (r: 0,33), OY ciddiyeti (r:0,40), MCC (r:0,33) ve kompliyans (r:0,34) arasında anlamlı korelasyon saptandı (p<0,05).

 

Sonuç: OY’li hastalarda taburculuk mesane boşaltım yöntemi ile; MCC, kompliyans, yaralanma seviyesi ve ciddiyeti ilişkili bulunurken, lezyon seviyesi ve ciddiyetinin mesane davranışını belirlemede yetersizliği ürodinamik değerlendirmenin gerekliliğini ortaya koymaktadır.

Keywords : Omurilik yaralanması, nörojenik mesane, mesane davranışı