Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation 2017 , Vol 63 , Num 1

Omurilik hasarlı hastaların demografik ve klinik özellikleri ve rehabilitasyon sonrası fonksiyonel sonuçları

Seçilay Güneş 1 ,Yeşim Kurtaiş Aytür 1 ,Haydar Gök 1 ,Şehim Kutlay 1 ,Neşe Güneş 1 ,Birkan Sonel Tur 1 ,Ayşe A. Küçükdeveci 1
1 Department of Physical Medicine and Rehabilitation, Medical Faculty of Ankara University, Ankara, Turkey DOI : 10.5606/tftrd.2017.877 Amaç: Bu çalışmada omurilik yaralanmalı (OY) hastaların demografik ve klinik özellikleri incelendi ve rehabilitasyon sonrasında fonksiyonel sonuçlar araştırıldı.

Hastalar ve yöntemler: Bu retrospektif ve tanımlayıcı çalışmada Ocak 2005 - Aralık 2010 tarihleri arasında kliniğimizde rehabilitasyon programına alınmış, kayıtları eksiksiz olan toplam 118 OY’li hasta (74 erkek, 44 kadın; ort. yaş 41±16 yıl; dağılım 13-74 yıl) incelendi. Hastaların demografik özellikleri, etyolojik faktörler, yaralanma sonrası geçen süre, hastanede yatış süresi, Amerikan Omurilik Derneği (ASIA) Bozukluk Ölçeği ile değerlendirilen yaralanma seviyesi ve İşlevsel Bağımsızlık Ölçütü (FIMTM) ile değerlendirilen fonksiyonel statü hastaneye yatış ve taburculuk sırasında analiz edildi. Omurilik yaralanmasına bağlı komplikasyonlar kaydedildi. Hastaların karakteristik özellikleri, komplikasyonların görülme sıklığı ve fonksiyonel ve nörolojik iyileşme düzeyleri değerlendirildi.

Bulgular: Hastaların %70’i tetraplejik idi. Yaralanma sonrası geçen medyan süre dört ay (IQR: 1-15 ay) iken, medyan hastanede yatış süresi 76 gün (IQR: 46-104) idi. ASIA Bozukluk Ölçeğine göre yatışta Evre A (komplet) olan 47 hastadan dördü (%8) Evre B’ye ilerledi. İşlevsel Bağımsızlık Ölçütü motor skorları taburculukta anlamlı iyileşme gösterdi (p<0.001). En yaygın görülen komplikasyonlar idrar yolu enfeksiyonları (%70), bası yarası (%31) ve ağrıydı (%28).

Sonuç: Üçüncü basamak bir hastanede yatarak rehabilitasyon OY’li hastalarda önemli fonksiyonel ve motor kazanımlar sağlamaktadır. Çalışma sonuçlarımıza göre, FIM motor skorları ile değerlendirilen günlük yaşam aktivitelerinde rehabilitasyon sonrasında önemli düzeyde iyileşme elde edilebilir. Keywords : Fonksiyon; sonuç; rehabilitasyon; omurilik yaralanması