Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation 1998 , Vol 1 , Num 3

HFI’nın (Hand Functional Index) Romatoid Elde Geçerliliğinin Araştırılması

Mehmet Tuncay Duruöz 1
1 Celal Bayar Üniversitesi, Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Manisa

Amaç: "Hand Functional Index"in (Keitel Fonksiyonel Göstergesi'nin ilk 9 sorusu) romatoid elde geçerliliğinin ve güvenilirliğinin araştırılması.
 

Yöntem: Serviste yatan ve poliklinikte mmuayene olan hastalardan ACR kriterlerine göre romatoid artrit tanısı konulan hastalar rastgele seçildi. İnterrater geçerliliği araştırıldı. Görünüş, muhteva ve yapısal geçerlilikler (benzerlik ve benzemezlik geçerlilikleri) araştırıldı. Faktör analizi ve Varimax döndürmesi yapıldı. İki nicel parametre arası ilişki, Spearman'ın non-parametrik sıra korelasyonuyla araştırıldı. Anlamlılık düzeyi p<0.05 kabul edildi.
 

Bulgu: Yaş ortalaması 51.1 (SS: 13.2) olan 96 hasta (79 kadın) çalışmaya katıldı. Interrater güvenilirliği 0.86'ydı. HFI'nın fonksiyonel limitasyon göstergesiyle (VASFONK) ilişkisi iyi derecedeydi (0.76). Diğer fonksiyonel göstergeler olan DHI, RFG ve VASHD'la orta düzeyde ilişkisi vardı (sırasıyla 0.58, 0,57 ve 0.44). HFI'nın diğer fonksiyonel göstergelerle iyi ve orta derecede ilişkisi onun benzerlik geçerliliğini göstermekteydi. HFI hastalık aktivite parametreleriyle zayıf veya anlamsız ilişkisi vardı (hasta yaşıyla: 0.37, hastalık süresiyle: 0.39, sabah tutukluğuyla: 0.19, VAS-dirsek-omuz-boyunla 0.27, VASel ile 0.25, el ağrısıyla 0.22, şişlikle 0.19). Bu zayıf ve anlamsız ilişkiler HFI'nın benzemezlikgeçerliliğinigöstermektedir. Faktör analizi sonuçlarına göre HFI'nın 4 faktörü vardır: i) el bileği hareketleri, ii) sağ el 2, 3, 4 ve 5 nolu parmakların fleksiyon hareketleri, iii) sol el 2, 3, 4 ve 5 nolu parmakların fleksiyonu, iv) her iki elin başparmaklarının oppozisyonu.
 

Sonuç: HFI'nın geçerliliği ve interrater güvenilirliği romatoid elde iyi derecededir. HFI'yi klinik çalışmalarında romatoid elin fonksiyonel bozukluğunu değerlendirmek için kullanabiliriz.

Keywords : Hand Functional Index, Keitel fonksiyonel testi, romatoid artrit, el, fonksiyonel bozukluk.