Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation 2001 , Vol 47 , Num 3

İnmeli Hastalarda Üst Ekstremite ve El Fonksiyonlarının Değerlendirilmesi

Güneş Yavuzer 1 ,Birkan Sonel 1 ,Safiye Tuncer 1 ,Nurben Süldür 1
1 Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Ankara

Bu çalışma, inme sonrası rehabilitasyon programına alınan hastalarda üst ekstremite ve elde gelişen motor yetersizlik, spastisite ve el becerilerindeki gelişmeyi izlemek ve değerlendirilen yetersizliklerin fonksiyonel bağımsızlık düzeyi üzerine etkisini araştırmak amacıyla planlanmıştır. Çalışmaya, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı’nda 1994-1996 yıllarında yatırılarak izlenmiş olan 43 inmeli hasta alındı. Hastaların demografik ve klinik özellikleri kayıt edildi. Motor yetersizlik, üst ekstremite ve el Brunnstrom Motor Evrelemesi ile; spastisite düzeyi Modifiye Ashworth skalası ile değerlendirildi. El ve parmak kavrama güçleri dinamometre ve pinçmetre ile ölçüldü, el becerisi (deksterite) değerlendirmeleri "Dokuz Delikli Tahta Testi" ile yapıldı. Fonksiyonel bağımsızlık ölçümleri için Fonksiyonel Bağımsızlık Ölçeği’nin (FIM) "kendine bakım" aktiviteleri kullanıldı. Yatışta ve üç ay sonra yapılan tüm klinik değerlendirme sonuçlarında istatistiksel olarak anlamlı gelişme gözlendi. Ağır motor yetersizliği ve spastisitesi olan inmeli hastalarda kavrama gücü ölçümü ve beceri değerlendirmelerinin yeterli ve güvenilir olmadığı görüldü. Üst ekstremite ve eldeki motor yetilerin derecesi ile fonksiyonel bağımsızlık düzeyi arasında yüksek oranda ilişki tespit edildi. İnme sonrası rehabilitasyon programlarına rağmen üst ekstremite ve elde ağır motor yetersizlik kalabilmekte ve günlük yaşam aktivitelerinde bağımlılığa neden olmaktadır.  Üst ekstremite ve elde ağır motor yetersizlik ve spastisite varlığında standart rehabilitasyon programlarına ek olarak özel tedavi yaklaşımları denenmelidir.

Keywords : İnme, rehabilitasyon, üst ekstremite, el.