Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation 2012 , Vol 58 , Num 2

Erkek Sıçanlarda Orşiektominin ve Vitamin C Desteğinin Eritrosit Deformabilitesi ve Kemik Mineral Yoğunluğu Üzerine Etkilerinin İncelenmesi

Mustafa Arslan 1 ,Faruk Metin Çomu 2 ,Işık Keleş 3 ,Ayşe Arslan 4
1 Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye
2 Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fizyoloji Anabilim Dalı, Kırıkkale, Türkiye
3 Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Kırıkkale, Türkiye
4 Ankara Keçiören Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Kliniği, Ankara, Türkiye
DOI : 10.4274/tftr.68725

Amaç: Erkek osteoporozu (OP) klinik tıpta önemli bir sorun olmakla birlikte kadın OP'sine kıyasla daha az ilgi görmüştür ve kemik kaybında rolü olan mekanizmalar hala netleşmiş değildir. Patofizyolojisinde oksidatif stresin rolü olduğu düşünülen birçok hastalıktan biri de OP’dir. Bu çalışma orşiektomi uygulanmış sıçanlarda kemik mineral yoğunluğu (KMY), antioksidan enzim düzeyi, lipid peroksidasyonu ve eritrosit deformabilitesinde gelişebilecek olası değişiklikleri ve vitamin C desteğinin bu değişiklikler üzerine etkisini araştırmak amacıyla planlandı.

 

Gereç ve Yöntem: Çalışmaya 20 adet erkek Wistar albino sıçan alındı. Sıçanlardan randomize şekilde kontrol (K, n=6), uygulanan işleme göre orşiektomi (O, n=7), ve orşiektomi+vitamin C (OVC, n=7) olmak üzere 3 grup oluşturuldu. Oksidatif stresi değerlendirmek için kemik homojenatlarında, süperoksit dismutaz (SOD), malondialdehit (MDA) düzeyleri ölçüldü. Heparinize tam kan örneklerinden eritrosit paketleri hazırlandı ve gerekli işlemler sonrasında deformabilite ölçümleri gerçekleştirildi.

 

Bulgular: Oksidan/antioksidan parametreler açısından gruplar kendi aralarında kıyaslandığında kemik dokuda: SOD aktivitesi O'grubunda OVC grubuna göre anlamlı düzeyde yüksekti (p=0,032). Eritrosit deformabilite indeksi ise Grup O’da; K ve OVC grubuna kıyasla belirgin olarak yüksek bulundu (sırasıyla p=0,003, p=0,018).

 

Sonuç: Çalışmada, orşiektomi sonrası eritrosit deformabilitesinde olumsuz değişikler gelişebileceği bunun da kan akımı ve doku perfüzyonunda işlevsel bozukluklara yol açarak kemik metabolizmasını negatif etkileyebileceği, vitamin C uygulamasının ise bu olumsuz etkiyi geri döndürebileceği sonucuna vardık. Yine de sonucun daha detaylı ve geniş serilerde yapılacak klinik ve deneysel çalışmalarla desteklenmesi ve detaylandırılması gerektiği kanaatindeyiz.

Keywords : Orşiektomi, osteoporoz, eritrosit deformabilitesi, süperoksit dismutaz, malondialdehit