Sosyal ve demografik özelliklerin total diz artroplastisi sonrası fonksiyon düzeyinde ve yaşam kalitesindeki gelişime etkisi
2 Department of Orthopedics and Traumatology, Aksaray State Hospital, Aksaray, Turkey DOI : 10.5606/tftrd.2016.73669 Amaç: Bu çalışmada primer diz osteoartriti tanısı ile total diz artroplastisi (TDA) uygulanan hastalarda seçili demografik, sosyal ve klinik özelliklerin cerrahi sonrası fonksiyon düzeyinde ve yaşam kalitesindeki gelişime etkisi araştırıldı.
Hastalar ve yöntemler: Bu prospektif çalışmaya, Ocak 2014 - Ağustos 2014 tarihleri arasında, tek taraflı primer diz osteoartriti olan toplam 70 hasta (17 erkek, 53 kadın; ort. yaş 67.3±8 yıl; dağılım 47-91 yıl) dahil edildi. Ön-arka diz röntgenleri Kellgren-Lawrence sistemine göre derecelendirildi. Fonksiyonel düzey Diz İncinme ve Osteoartrit Sonuç Skoru (KOOS-PS) ile, yaşam kalitesi Kısa Form 36 ile ameliyat öncesi ve ameliyattan altı ay sonra değerlendirildi.
Bulgular: Hastalarda ameliyattan altı ay sonra anlamlı düzeyde fonksiyonel iyileşme (p<0.0001) ve yaşam kalitesi artışı (p<0.0001) görüldü. Radyolojik skoru ve eğitim düzeyi yüksek olan hastalarda fonksiyonel iyileşme oranları daha yüksek iken; bu hastaların yanı sıra daha düşük vücut kütle indeksi (VKİ) ve daha az eşlik eden hastalığı olan hastaların yaşam kalitesinde de anlamlı artış görüldü. Yaş, cinsiyet, yaşanan yer (kırsal veya kentsel) ve çalışma durumu hem fonksiyonel düzeydeki hem de yaşam kalitesindeki iyileşme oranlarını etkilememektedir.
Sonuç: Radyolojik skor ve eğitim düzeyi yüksek olan hastalar, fonksiyonel seviyede ve yaşam kalitesinde daha anlamlı gelişme oranları göstermektedir. Düşük VKİ ve daha az eşlik eden hastalık fonksiyonel iyileşme oranlarını etkilemezken, yaşam kalitesinin iyileşme oranlarını olumlu etkilemektedir. Bu çalışmanın klinik olarak anlamı TDA sonrası fonksiyonel ve yaşam kalitesindeki iyileşme oranları aynı özelliklerden etkilenmemektedir ve bu nedenle uzmanlar TDA önerirken, hastaların demografik, klinik ve sosyal özelliklerini bireysel olarak dikkate almalıdırlar.
Anahtar Kelimeler : Artroplasti; demografik; diz osteoartriti; kısa form 36; sosyal