Hastalar ve yöntemler: Çalışmamıza Ocak 2010 - Mart 2012 tarihleri arasında McDonald tanı kriterlerine göre kesin MS tanısı konmuş toplam 104 hasta (33 erkek, 71 kadın; ort. yaş 39.06+9.01 yıl; dağılım 18-62 yıl) dahil edildi. Hastalar ağrı varlığı sorgulanarak, ağrılı (n=73) ve ağrısız (n=31) olmak üzere iki gruba ayrıldı. Ağrı yakınması olan hastalar, ağrının süresi, şiddeti, niteliği, yeri, tipi, sınıflaması ve tetikleyici faktörler açısından değerlendirildi. Klinik değerlendirme ölçekleri olarak görsel analog ölçeği (GAÖ), Kısa Form-36 (KF-36), Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ) ve Yorgunluk Şiddet Ölçeği (YŞÖ) kullanıldı.

Bulgular: Hastaların %70.2’sinde son bir ay içinde ağrı yakınması vardı. Ağrı en sık, uyuşma veya karıncalanma (35.6%) şeklinde bacaklarda (%80.8) lokalize idi. En sık ağrı tipi dizestetik ekstremite ağrısı (%47.9) idi. Ağrı tipinin sınıflandırmasına göre, en sık ağrı tipi, mikst tip ağrı (nöropatik ve nöropatik olmayan) (%57.5) idi. Ağrısı olan ve olmayan gruplar arasında depresyon şiddeti açısından anlamlı bir fark saptanmadı (p>0.05). Ağrılı hastalarda ortalama YŞÖ skoru ve yorgunluk düzeyi daha yüksek bulundu (p<0.001). Kısa Form-36 değerlendirmesine göre, ağrısız hastalarda fiziksel fonksiyon hariç tüm parametrelerde istatistiksel olarak anlamlı bir yükseklik tespit edildi (p<0.05).

Sonuç: Multipl sklerozlu hastalarda çok yaygın bir semptom olan ağrıya yönelik farkındalık artırılmalıdır. Her MS hastası, ağrı varlığı ve özelliği açısından değerlendirilmelidir. MS’li hastalarda ağrıya yönelik etkin tedavi yorgunluk şiddetini azaltmaya ve yaşam kalitesini iyileştirmeye yardımcı olacaktır. Anahtar Kelimeler : Depresyon; yorgunluk; multipl skleroz; ağrı; yaşam kalitesi