Ampütasyon sonrası işe başlama
Hastalar ve yöntemler: Çalışmaya Temmuz 2014 - Eylül 2014 tarihleri arasında 70 ampüte hasta (61 erkek, 9 kadın; ort. yaş 36.67±12.70; dağılım 17-65 yıl) dahil edildi. Hastaların demografik ve klinik özellikleri, ampütasyon seviyesi, ampütasyon süresi ve nedeni, ampütasyon sonrası işe başlama durumu, tedavi süresi ve işten uzak kalma süresi kaydedildi.
Bulgular: Ampütasyondan işe dönüşe kadar geçen zaman 23.66±29.74 aydı. Ampütasyon sonrası erkeklerin 39’u (%63.9) çalışmakta, 22’si (%36.1) çalışmamakta idi. Kadın hastaların ise dördü (%44.4) çalışmakta, beşi (%55.6) çalışmamaktaydı. Ampütasyon sonrası işe başlayan hastaların 26’sı (%37.1) tercih etmediği bir işte çalışırken, 34’ünün (%48.6) hastalık öncesi üretkenliğinin kaybedildiği saptandı. Cinsiyet ve protez kullanımı ampütasyon sonrası işe dönüşü etkilemezken, evli olmak, genç yaş, ampütasyondan itibaren geçen süre ve protezin uzun süredir kullanılması işe dönüş oranını artırdı. Ampütasyon sonrası işe başlama hastaların yaşam kalitesi, fonksiyonel durum ve depresif duygu durumunu etkilemedi.
Sonuç: Çalışma bulgularımız ampütasyon süresi, yaş, medeni durum gibi faktörlerin işe dönüş üzerinde önemli bir etkisi olduğunu göstermektedir. Bu nedenle, özürlülüğü azaltmak ve hastaların işe dönüşünü desteklemek için etkili ve organize bir rehabilitasyon programının planlanması çok önemlidir.
Anahtar Kelimeler : Ampütasyon; işe geri dönüş; protez