Alt Ekstremite Amputasyonlarında Protez Kullanımının Sıklığı ile Beden İmajı, Depresyon, Anksiyete ve Benlik Saygısı Üzerine Etkileri
2 Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı, Isparta, Türkiye DOI : 10.5152/tftrd.2014.56767
Amaç: Amputasyon; kişinin hayatında dış görüntüsünü değiştiren, hareket özgürlüğünün kaybına neden olan ve benlik saygısını azaltan trajik bir olaydır. Çalışmamızın amacı, alt ekstremite amputasyonu geçiren hastaların sonrasında protez kullanımlarını değerlendirmektir.
Gereç ve Yöntemler: Çalışmamıza 2003-2011 yılları arasında alt ekstremite amputasyonu geçirmiş ve kendilerine ulaşılabilen 92 hasta alındı. Hastaların sosyodemografik özellikleri sorgulandıktan sonra protez kullanan ve kullanmayan hastalar Beden İmajı Ölçeği, Hastane Anksiyete Depresyon Ölçeği ve Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği testleri ile değerlendirildi.
Bulgular: Çeşitli nedenlerden dolayı alt ekstremite amputasyonu uygulanmış 92 hastanın ortalama yaşları 67,80±16,01 ve %74’ü erkek, %26’sı kadın idi. Hastaların %53’ü diz altı amputasyonu, %13’ü diz dezartikülasyonu ve %34’ü diz üstü amputasyonu geçirmişlerdi. Tüm hastalar içinde ise sadece %23’ü protez kullanmaktaydı. Protez kullanan ve kullanmayan hastaların beden imajı ve hastane anksiyete depresyon ölçek puanları karşılaştırıldığında fark istatistiksel olarak anlamlı bulundu. Rosenberg benlik saygı ölçeği puanları karşılaştırılmasında ise istatistiksel olarak anlamlılık saptanmadı.
Sonuç: Alt ekstremite amputasyonu sonrasında hastalara uygulanacak gerekli profesyonel rehabilitasyon ve psikiyatrik desteğin, kişinin özürlülüğünün etkisini azaltacağını, toplumdaki yaşam kalitesini ve fonksiyonel kapasitesinin artmasını sağlayacağına inanıyoruz.