Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation 2014 , Vol 60 , Num 1

Romatoid Artritli Hastalarda Plazma Osteopontin Düzeyi ve Hastalık Aktivasyonuyla İlişkisi

Semra Aktuğ Ergan 1 ,Türkan Yiğitbaşı 2 ,Gürkan Yılmaz 1 ,Neşe Ölmez Sarıkaya 1 ,Banu Arslan 3
1 İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Kliniği, İzmir, Türkiye
2 İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Biyokimya Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye
3 İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Biyokimya Kliniği, İzmir, Türkiye
DOI : 10.5152/tftrd.2014.65768

Amaç: Romatoid artrit (RA); sebebi halen tam olarak bilinmeyen, öncelikle sinovyal eklemleri tutan, kronik, otoimmün ve inflamatuvar bir hastalıktır. Romatoid sinovyumda üretilen Osteopontinin (OPN) RA’da önemli rol oynadığı düşünülmektedir, ancak bu konuda yeterince çalışma yoktur. Osteopontin osteoklastlar, makrofajlar ve aktif T hücreleri gibi çeşitli hücrelerden salgılanan hücre dışı bir matriks proteinidir. Bu çalışmada, RA’lı hastalarda OPN plazma düzeylerinin hastalık aktivasyonuyla ilişkisinin araştırılması amaçlanmıştır.

 

Gereç ve Yöntemler: Kliniğimizde takip edilmekte olan ve Amerikan Romatoloji Birliği (ACR) tanı kriterlerine göre RA tanısı almış 30 hasta ve 23 sağlıklı kontrol olmak üzere toplam 53 kadın çalışmaya alındı. Hastaların yaşları, hastalık süreleri kaydedildi. Her iki grupta da rutin biyokimyasal tetkikler, hemogram, ESH, CRP, anti-CCP, α1- antitripsin, fibrinojen ve plazma OPN düzeyleri araştırıldı. Hastalık aktivitesi DAS28 ile günlük yaşam aktivitelerindeki güçlük de HAQ ve RAQoL anketleriyle değerlendirildi.

 

Bulgular: Hastaların yaş ortalamaları (ort±SS) 54,0±11,1; hastalık süresi 130,8±112,7 ay; DAS28 aktivite skoru 3,4±1,3; OPN düzeyi hasta ve kontrol grubunda sırasıyla 19,9±14,3 ve 14,0±8,8 idi. Osteopontin düzeylerinde her iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı fark gözlenmedi (p=0,07). Anti-CCP hasta ve kontrol grubunda sırasıyla 30,3±62,1 ve 1,1±0,5 idi. Osteopontin ile anti-CCP düzeyleri (p<0,001) ve trombosit sayısı (p<0,001) arasında güçlü ilişki bulundu, ancak hastalık aktivite göstergesi olan DAS28 ile korelasyon saptanmadı.

 

Sonuç: Hastalık aktivasyon göstergesi DAS28 ile plazma OPN düzeyleri arasında bir ilişki saptanmadı (p=0,35). Kesin sonuca varılabilmesi için daha çok sayıda hasta ile ileri çalışmaların yapılması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler : Hastalık aktivitesi, osteopontin, romatoid artrit