Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation 2006 , Vol 52 , Num 4

Ankilozan Spondilitli Hastalarda İlaç Uyumunu ve Uyumsuzluğunu Etkileyen Faktörler

Eda Gürçay 1 ,Emel Ekşioğlu 2 ,Serdil Yüzer 3 ,Ajda Bal 4 ,Aytül Çakcı 5
1 Sağlık Bakanlığı Ankara Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Kliniği, Ankara, Türkiye
2 Clinic of Physical Medicine and Rehabilitation, Etlik İhtisas Training and Research Hospital, Ankara, Turkey
3 Sağlık Bakanlığı Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Kliniği, Ankara
4 Sağlık Bakanlığı Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Kliniği, Ankara
5 Sağlık Bakanlığı Ankara Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Kliniği, Ankara, Türkiye

Amaç: Ankilozan spondilit (AS), etiyolojisi aydınlatılmamış, esas olarak aksiyel iskeleti etkileyen, ilerleyici ve inflamatuvar bir hastalıktır. AS gibi kronik hastalıkların tedavisinde ilaç uyumu çok önemlidir. Bu çalışma AS'li hastalarda ilaç uyum oranlarını ve etkileyen faktörleri araştırmak için yapılmıştır. 
 

Gereç ve Yöntem: Modifiye New York kriterlerine göre AS tanısı almış 65 hasta prospektif olarak incelendi. İlaç tedavisine uyum, reçete edilmiş olan ilaç rejimine doz ve zaman açısından uyum şeklinde, yüz yüze görüşmeler yapılarak değerlendirildi. İlaç uyum ve uyumsuzluk nedenleri, ilaç öyküleri ve eşlik eden hastalıklar sorgulandı. 
 

Bulgular: Uyum oranları non-steroid antiinflamatuvar ilaçlara (NSAİİ) %53, steroidlere %67, hastalığı modifiye edici ilaçlara (DMARD) %60-100 olarak tespit edildi. Uyumun en sık nedenleri; doktorun hastayı yeterli bilgilendirmesi, hastalığın alevlenmesi korkusu ve bulguların azalmasıydı. Bu çalışma hastaların NSAİİ'lara, DMARD ve steroidlere göre daha az uyumlu olduklarını gösterdi. Uyumsuzluğun en sık nedenleri; gastrointestinal yan etkiler, organlara zarar verir düşüncesi ve unutkanlıktı.
 

Sonuç: Hekimin AS ve tedavisi hakkında hastayı eğitmesi ve bilinçlendirmesi, ilaca uyumun artmasını sağlamada anahtar rol oynayabilir. 
 

Anahtar Kelimeler : Ankilozan Spondilit, ilaç tedavisi, ilaç uyumu