Diz Osteoartritinde Nöromüsküler Elektrik Stimülasyonunun Ağrı ve Fonksiyonel Parametrelere Etkisi
2 Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Kliniği, İstanbul, Türkiye
3 Fatih Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Ankara
4 Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye
Amaç: Diz osteoartritinde kuadriseps kasına nöromüsküler elektrik stimülasyon (NMES) uygulamasının ağrı ve fonksiyonel düzey üzerine etkisini araştırmaktır.
Gereç ve Yöntem: Diz osteoartriti tanısı almış 40 hasta çalışmaya alındı. Hastalar iki gruba randomize edildi. Birinci gruba sıcak paket, ultrason, transkutanöz elektriksel sinir stimülasyonu (TENS) ve izometrik kuadriseps egzersizleri (kontrol grubu), ikinci gruba bu tedavi programına ek olarak kuadriseps kasına NMES uygulandı. Tüm hastalar haftada 5 seans, 3 hafta tedaviye aldındılar. Ağrı şiddeti (VAS 0-10), Western Ontario McMaster Osteoartrit İndeksi (WOMAC), 50 metre yürüme ve 10 basamak çıkıp-inme süreleri tedaviden önce ve sonra kaydedildi.
Bulgular: NMES grubunda tedavi öncesi ve sonrası yapılan ölçümlerde ağrı şiddeti, yürüme süresi, basamak çıkıp-inme süresi WOMAC-ağrı, tutukluk ve fiziksel fonksiyon skorları arasında (sırasıyla p=0,000, 0,008, 0,021, 0,002, 0,002, 0,001), kontrol grubunda ise ağrı şiddeti, WOMAC-ağrı ve fiziksel fonksiyon skorları arasında anlamlı fark mevcuttu (sırasıyla p=0,005, 0,021, 0,013). Elli metre yürüme süresi yüzde değişimi açısından gruplar arasında anlamlı fark bulundu (p=0,018).
Sonuç: Diz osteoartritinde fizik tedavi ajanları ve izometrik kuadriseps egzersizlerinin birlikte uygulanması, ağrıyı azaltmakta ve fonksiyonel düzeyi iyileştirmektedir. Bu tedavi programına ilaveten kuadriseps kasına NMES uygulamasının özellikle yürüme üzerine ek faydası gözlenmiştir.
Anahtar Kelimeler : Diz osteoartriti, elektrik stimülasyonu, fizik tedavi, kuadriseps kası