Doğurganlık Çağındaki Kadınlarda Hormonal Değişikliklerin Huzursuz Bacak Sendromu Şiddeti, Uyku ve Yaşam Kalitesi Üzerine Etkisi
2 T. C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hiz. Gn. Müd. Zoonotik Hastanesi Daire Başkanlığı, Ankara, Türkiye
3 Department of Physical Medicine and Rehabilitation, Marmara University Faculty of Medicine, İstanbul, Turkey
4 Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye DOI : 10.4274/tftr.57060
Amaç: Çalışmamızın amacı doğurganlık dönemindeki kadınlarda huzursuz bacak sendromu (HBS) sıklığını ortaya koymak ve kadınlarda oluşan hormonal değişikliklerin, semptom şiddeti, uyku ve yaşam kalitesi üzerine etkisini saptamaktı.
Gereç ve Yöntem: Çalışmaya katılma konusunda onayı alınmış 381 gönüllü kadından oluşan gruba, yüz yüze görüşmeyle demografik değerlendirme formu doldurtuldu. Bu gruba HBS tanı kriterleri soruldu. Tanı kriterlerini karşılayan ve onayı alınan 54 hasta çalışmaya dahil edildi. Menstruel siklusun 3, 13 ve 23. günlerinde hastalara yüz yüze görüşmeyle Uluslararası HBS Şiddet Skalası formu doldurtuldu. Hastaların uyku ve yaşam kalitesini değerlendirmek için, hastalara Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi ve Kısa Form- 36 anket formu doldurtuldu. Bu hastaların hormon düzeyine bakmak için adetlerinin 3, 13 ve 23. günlerinde kan alındı.
Bulgular: Üç yüz seksen bir gönüllü kadından %14,2’si HBS tanı kriterlerini karşılıyordu. Menopoz öncesi dönemde hastalık oldukça sık görüldü, ancak hormon düzeylerinin hastalık şiddetine etkisi yoktu. Periyodik bacak hareketlerinin neden olduğu uyku bozukluğu ise hastaların %53,7’sinde vardı. Medeni durum, adet düzeni, adet süresi, düşük sayısı ve çocuk sayısı açısından hasta ve kontrol grubu arasında fark bulunmadı. Ancak hasta olanlar ve olmayanlar arasında alkol kullanımı ve kafein kullanımı açısından istatistiksel olarak anlamlı fark vardı (p<0,05). Çalışmamızda doğurgan dönemdeki kadınlarda foliküler evrede hastalığın daha şiddetli olduğu belirlendi. Hormon düzeyleri ile KF-36 komponentleri arasında ilişki yoktu. Menopoz dönemine ait yapılan çalışmaların aksine, Estradiol düzeyinin yaşam kalitesi ölçekleri üzerinde etkisi yoktu.
Sonuç: Bu çalışmada kadınlarda HBS’nin doğurganlık döneminde, menopoz dönemine göre daha sık olduğu gösterildi. Ancak hormon düzeylerinin hastalık şiddeti ve yaşam kalitesi üzerinde etkisi yoktu.Foliküler evrede hastalığın daha şiddetli algılandığı ortaya kondu.
Anahtar Kelimeler : Huzursuz bacak sendromu, menstruel siklus, hormon düzeyleri, Pittsburgh uyku kalitesi indeksi, kısa form-36, uluslararası HBS şiddet skalası